Nastolatkom trudno sprostać standardom piękna, które widzą w mediach społecznościowych

01.03.2023

Dzieci i nastolatki codziennie korzystają z social mediów. Rodzice są tego coraz bardziej świadomi i dlatego starają się kontrolować to, co ich dzieci robią w sieci.

Niestety możliwości rodziców są ograniczone i zmieniają się wraz z dorastaniem dziecka. Wpływ rodziców maleje proporcjonalnie do rosnącej liczby godzin spędzonych przez dziecko przed ekranem.

Badanie Ipsos na zlecenie marki Dove ujawniło również dużo sprzeczności, które targają nastolatkami. Na poziomie deklaracji, dziewczynki ufają bardziej rodzicom niż influencerom. Wiedzą, że świat social mediów jest wykreowany i nieprawdziwy. W przyszłości chciałyby jednak zostać influencerkami. Dziewczynkom podoba się to, co widzą w social mediach i chętnie je śledzą. Chciałyby też, by świat pokazywany w social mediach był bardziej realistyczny, a influencerzy prezentowali swój autentyczny wizerunek, a także by prezentowany przez nich świat był bardziej prawdziwy. Dziewczynki są świadome mechanizmów, jakimi rządzą się social media, ale równocześnie nie są w stanie oprzeć się ogromnej presji z ich strony. To zderzenie dwóch światów powoduje w nich dysonans.

Poczucie własnej wartości nastolatek mocno spada

Połowa dziewcząt jest raczej zadowolona ze swojego wyglądu, choć młodsze zdecydowanie lepiej się oceniają. Negatywna samoocena jest nieco wyższa wśród starszych dziewcząt. Pewność siebie czerpią z dobrej relacji z rodzicami. Wraz z wiekiem i procesem dojrzewania ich poczucie własnej wartości spada. Badanie wyraźnie pokazuje, jak z wiekiem zmienia się postrzeganie własnego wyglądu i pewność siebie. Młodsze dziewczynki, mające mniejszy kontakt z treściami promowanymi w social mediach, zdecydowanie lepiej oceniają swój wygląd fizyczny.

55% dziewczynek ufa influencerom

Większość nastolatek używa każdego dnia 5 platform społecznościowych (głównie Messenger, Facebook, Instagram). Młodsze dziewczynki najczęściej używają YouTube. Większość dziewcząt pozytywnie odnosi się do mediów społecznościowych – swobodnie z nich korzysta i ma o nich dobrą opinię. Duży i pozytywny wpływ na doświadczenia dziewcząt z mediami społecznościowymi mają rodzice – chętnie rozmawiają o nich i pomagają swoim dzieciom odróżnić prawdę od fałszu. Pozytywny wpływ rodziców oraz dbanie o to, co dziewczynki robią w social mediach, są szczególnie widoczne wśród młodszych dzieci. Im dzieci są starsze, ten obraz ulega zmianie. 52% dziewcząt nie chce dzielić się swoimi działaniami w SM-ach z rodzicami, a 66% nastolatek w wieku 14-17 niechętnie pokazuje swój profil w SM rodzicom.

Na podstawie badania widać, jak zmieniają się preferencje związane z tematyką obserwowanych profili. Dziewczynki w wieku 10-13 lat najchętniej oglądają influencerów związanych z gamingiem. W grupie 14-17 lat następuje nagły wzrost zainteresowania profilami skupiającymi się wokół tematów dotyczących wyglądu, zdrowia i sportu.

89% starszych dziewcząt przyznaje, że ogląda treści dotyczące modyfikacji ciała.
Około 25% dziewcząt uważa, że influencerzy są najlepszymi doradcami i ekspertami od urody, a co piąta obserwująca słucha ich rad, mimo że źle się z tym czuje.
Tylko 7% nastolatek nigdy nie widziało w social mediach treści, które nawiązywałyby do przejścia na dietę i utraty wagi.

Pomimo faktu, że dziewczyny mają świadomość, że treści udostępniane przez influencerów w mediach społecznościowych są nieprawdziwe, a nawet manipulacyjne (w przypadku treści beauty), to wciąż je oglądają.

Autentyczność influencerów jest kwestionowana

Dziewczyny nie wierzą w naturalność i prawdziwość treści, które influencerzy zamieszczają w mediach społecznościowych. Mimo to młodsze dziewczęta w dużej mierze aspirują do tego, by wyglądać jak oni (67%). Dziewczyny zgadzają się, że rolą influencerek jest przede wszystkim pokazanie naturalnego piękna, a nie zachęcanie do metamorfoz ciała.

Skojarzenia dziewcząt z treściami związanymi z urodą są silnie nacechowane emocjami negatywnymi, w tym z przewagą treści manipulacyjnych i krzywdzących. Mało kto uważa je za godne zaufania. Mimo tego, co druga dziewczynka chciałaby być influencerką.

60% dziewczynek po zobaczeniu wyidealizowanego zdjęcia, chciałoby zmienić coś w swoim wyglądzie. Prawie co trzecia zaczyna więcej ćwiczyć i nakłada mocniejszy makijaż.

Złe oceny dotyczące ciała wynikają z nierealnych standardów piękna promowanych w mediach społecznościowych. Bardzo trudno im sprostać, przez co młode dziewczyny tracą pewność siebie. Dziewczęta, które obserwują konta influencerów mających na nie negatywny wpływ, przyznają, że powinny przestać je oglądać, ale nadal tego nie robią (42%). Dziewczynki, które zrezygnowały ze śledzenia tego typu treści, zdecydowanie poczuły się lepiej (63%). 42% dziewczynek ma trudność, by dać „unfollow” influencerom, nawet jeśli czuje, że mają oni negatywny wpływ na ich samoocenę. Co druga nastolatka w wieku 14-17 lat czuje, że nie może sprostać standardom piękna, które widzi w mediach społecznościowych.

Co trzecia dziewczynka przyznaje, że wyidealizowany obraz piękna wpływa na jej zdrowie psychiczne, samoocenę i postrzeganie własnego ciała. Odsetek dziewczynek, które to przyznają, rośnie wraz z ich wiekiem.

Ponad 70% dziewczynek chciałaby, by influencerzy pokazywali swój realny wizerunek w social mediach i byli bardziej naturalni oraz informowali obserwatorów, jeśli ich zdjęcia zostały poddane modyfikacjom i zmianom. A prawie połowa z nich oczekuje również, że influencerzy odegrają ważną rolę w walce przeciwko pokazywaniu wyidealizowanego obrazu piękna.